آموزش عیب یابی ترانسفورماتور

بررسی و عیب یابی ترانسفورماتور (Transformer troubleshooting) یک فرایند ضروری در جهت افزایش طول عمر این دستگاه می‌باشد. با انجام به موقع این کار نه تنها به رفع عیوب ترانسفورماتور می‌پردازید، بلکه از دیگر مشکلات احتمالی نیز جلوگیری خواهید کرد. در ادامه این مطلب روند عیب یابی ترانسفورماتور را بررسی می‌کنیم.

روش های عیب یابی ترانسفورماتور

ترانسفورماتورها از کاربرد ویژه‌ای در سیستم های برق و قدرت برخوردار می‌باشند. اصولاً در روند عیب یابی ترانسفورماتور، بیشتر از هر چیز عیوب مکانیکی و الکتریکی عایقی به چشم می‌خورد. جهت تعمیر این دستگاه ابتدا باید به عیب یابی ترانسفورماتور بپردازید و سپس تصمیم بگیرید که از چه روشی می‌توان جهت رفع مشکل مربوطه اقدام نمود.

اصولاً عیب یابی ترانسفورماتور به دو روش کلی انجام پذیر است:

• عیب یابی ترانسفورماتور با انجام تست های متنوع دوره‌ ای

با تست های متنوع دوره‌ای می‌توان از بروز مشکلات رایج و ایرادات گسترده جلوگیری کرد. در این روش می‌توان به صورت متناوب و دوره‌ای به انجام تست های گوناگون بر روی تجهیزات این دستگاه پرداخت و جهت رفع ایرادات احتمالی اقدام نمود. در نهایت پس از عیب یابی صحیح و آنالیز خطا، می‌توانیم به تعمیر، بهینه سازی و نوسازی دستگاه بپردازیم. در ادامه‌ این مقاله به‌طور دقیق‌تر با جزئیات این روش عیب یابی آشنا خواهیم شد.

چند حوزه عیب یابی در دستگاه ترانسفورماتور:

1. آزمون های روغن
2. عیب یابی تجهیزات جانبی
3. عیب یابی بوشینگ و تپ چنجر
4. آزمون های الکتریکی و ترموگرافی

همچنین نوعی از نگهداری پیشگیرانه نیز وجود دارد که به صورت برنامه ریزی شده، بازدید های روزانه، ماهانه، کوتاه مدت، میان مدت و بلد مدت را شامل می‌شود. در روند نگهداری پیشگیرانه، پرسنل و کارمندان مربوطه پس از یک دوره آموزشی، به همراه برنامه ریزی و جدول بندی مناسب به اجرای این عملیات می‌پردازند.

• عیب یابی ترانسفورماتور با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی

استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی از طریق آنالیز گاز انجام پذیر است. در این روش ابتدا باید بر اساس یکسری روش های خاص به نمونه گیری روغن بپردازیم. پس از آن گاز را از روغن جدا می‌کنیم و با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی به آنالیز گاز می‌پردازیم.

به کمک دستگاه کروماتوگرافی به راحتی می‌توانیم درصد گاز هایی که در روغن حل شده‌اند را تشخیص دهیم و بر حسب درصد گازها، به عیب یابی ترانسفورماتور در مواردی مثل اضافه بار، تخلیه جزیی، قوس با حرارت زیاد و… بپردازیم.

بروز خطا در ترانسفورماتور

اصولاً جهت عیب یابی ترانسفورماتور ابتدا باید یک شناخت کلی از خطا های این دستگاه داشته باشیم. خطا های ترانسفورماتور ممکن است بنا به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. به عنوان مثال کاهش قدرت عایقی در اطراف پیچ های نگهدارنده هسته، یک دلیل رایج در خرابی این دستگاه محسوب می‌شود.

همچنین جریان های گردابی که به دلیل خرابی عایق بین ورقه‌های هسته، عایق بین یوغ و صفحات نگهدارنده رخ می‌دهند نیز باعث خرابی ترانسفورماتور می‌شوند. یک مورد دیگر لرزش ورقه‌های هسته است؛ اگر بستن این ورقه‌ها به محکمی انجام نشود، ممکن است به لرزش و در نهایت تضعیف سیستم عایق منجر شود.

نگاهی بر خطا های الکتریکی

خطا های الکتریکی مثل اتصالات کوتاهی که میان سیم پیچ ها به وجود می‌آید، معمولاً به دلیل ورود رطوبت یا عدم استحکام عایق قرار گرفته بر روی هادی ها بروز پیدا می‌کنند. همچنین موارد دیگری مثل صاعقه یا حتی خطای انسانی نیز ممکن است باعث بروز خطا های الکتریکی در این تجهیزات شود.

هر چند که دستگاه ترانسفورماتور نسبت به دیگر تجهیزات مرتبط، قابل اطمینان‌تر است و چندان نیازی به تعمیر ندارد، اما خرابی های ناگهانی به وفور اتفاق میفتند. ترانسفورماتور یکی از گران‌ترین و حیاتی‌ترین اجزای سیستم قدرت است و باید به دقت از آن نگهداری نمود.

موارد مورد نیاز در عیب یابی ترانسفورماتور

بر اساس نظر خیلی از کارشناسان، سرویس و نگهداری ترانسفورماتور به اندازه مواردی همچون طراحی، حمل و نقل و حتی راه اندازی آن در طول عمر این دستگاه تاثیرگذار است. برخی از مهم‌ترین مواردی که در هنگام عیب یابی ترانسفورماتور به آنها نیاز پیدا می‌کنید عبارت‌اند از:

• چراغ قوه یا نورافکن
• تست های کارخانه‌ای
• گزارشات بازدیدهای روتین
• نقشه طرح حفاظتی یا رله‌ای
• دیاگرام تک خطی پست ترانسفورماتور
• آهن‌ربا (برای تعیین مغناطیسی بودن ذرات)
• تست های میدان (می‌توان در محل انجام داد)
• گزارش عملیات نگهداری (معمولاً شامل گزارش مشکلات قبلی دستگاه می‌شود)
• توجه به دستورالعمل ترانسفورماتور (نقشه شماتیک، شرح اجزا و عکس های مربوط به کارخانه) و گزارش تست های ترانسفورماتور

 قسمت های مهم در عیب یابی ترانسفورماتور

• حرارت
• عملکرد
• تپ چنجر
• برق‌گیرها
• تانک اصلی
• بوشینگ‌ها
• سطح روغن
• رله حفاظتی
• خنک‌کننده‌ها
• شرایط خارجی
• مقاومت عایقی
• بررسی تانک اصلی
• تست های میدان از جمله نسبت تبدیل حلقه‌ها و…
• تست ‌های تشخیص از جمله تست ضربه ولتاژ پایین و…
• و …

سخن پایانی

فروشگاه الکترونیکی فازمتر ارائه دهنده بهترین و باکیفیت ترین خدمات در زمینه‌ی فروش انواع سیم و کابل های مسی و آلومینیومی، انواع یراق آلات و ترانسفورماتورهای روغنی، خشک و… در خدمت مشتریان گرامی می‌باشد.